Uitspraak Hof in zaak onverdeelde boedels Rancho

Na negen jaar procederen heeft het Hof van Justitie op 30 januari 2018 einduitspraak gedaan in de zaak-Rancho en ten aanzien van alle 165 kavels een beslissing gegeven. Rancho is in eigendom toegekend aan het Land, dat de kavels aan de door het Hof aangewezen gebruikers zal moeten uitgeven. Het Hof heeft bovendien een groot aantal gedetailleerde ‘Algemene uitgangspunten’ gegeven die kunnen dienen bij de afwikkeling van andere langdurig onverdeelde boedels.                                               

Rancho (ca. 12 ha) is een langdurig onverdeelde boedel, gelegen naast Sun Valley (Waterloo). De ingeschreven eigenaar Domingo Manuel Wawoe is overleden op 9 januari 1833, zonder dat nakomelingen bekend zijn. Op Rancho staat een groot aantal huizen, zonder bouwvergunning gebouwd. De bewoners zijn geen eigenaar of erfpachter van de door hen gebruikte grond. De infrastructuur is gebrekkig. Economisch gezien vormen de langdurig onverdeelde boedels een ‘niemandsland’. In 2007 is in het Burgerlijk Wetboek een wettelijke regeling tot stand gekomen waardoor de rechter orde kan scheppen en de eigendom kan toekennen aan de gebruikers of aan het Land. Als de eigendom aan het Land wordt toegekend, moet het Land de grond ontwikkelen en uitgeven in eigendom, erfpacht of huur aan de gebruikers. Hierna keert de grond terug in het economisch verkeer, al kunnen door de rechter of door het Land wel voor bepaalde tijd non-speculatiebedingen worden opgelegd aan de nieuwe eigenaren of erfpachters.