Jaarverslag 2015

Acceleratie in vernieuwing van het Hof

Willemstad – Het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba heeft woensdag 18 mei zijn Jaarverslag 2015 aan de pers gepresenteerd. Het jaarverslag werd gepresenteerd door president mr. Evert Jan van der Poel, vicepresident van de vestigingen Curaçao en Bonaire mr. Eunice Saleh en interim directeur bedrijfsvoering Nadine Calister-Presentacion MSc.. Thema van het jaarverslag is 'Acceleratie'. Dit thema komt tot uiting in de tandwielen die als beeldelement zijn gebruikt in het jaarverslag en die ook refereren aan het proces van ontwikkelingen die op elkaar ingrijpen en die samen vorm geven aan de vernieuwing van het Hof.

Het Hof heeft vestigingen in vier landen, allemaal met een eigen dynamiek en complexiteit. “Diversiteit in eenheid is misschien wel de beste manier om dat te omschrijven”, schrijft de president in zijn inleiding. Het Hof heeft de taak om eenheid in de rechtspraak in al de landen, waar rechtszekerheid, voorspelbare en kwalitatief goede rechtspraak zeer belangrijk zijn, zo goed mogelijk te garanderen, ondanks de toenemende verschillen in wet- en regelgeving. Dit komt tot uiting in de projecten en ontwikkelingen van het Hof in de diverse rechtsgebieden, met name in de bestuursrechtspraak en de belastingrechtspraak.

GEAR
Sinds 2015 is het programma Gerechtshof Algemeen Register, oftewel GEAR, in ontwikkeling om integraal en op uniforme wijze de zaken te registreren. Het was al sinds de oprichting van het Hof de bedoeling om van vier verschillende registratiesystemen te komen tot één integraal, geautomatiseerd systeem voor het registreren van aangeboden verzoekschriften, bezwaarschiften, beroepschriften en strafzaken, en het monitoren van het verloop van de zaken. Invoering van het nieuwe systeem zal een goede basis vormen voor verdere modernisering en digitalisering van de rechtspraak.

Bestuursrechtspraak
De samenwerking van het Hof met de Afdeling Rechtspraak van de Raad van State zal worden voortgezet, zodat bestuursrechtspraak op het hoogste niveau zal plaatsvinden. Daarbij zal er ingezet worden op kwalitatief goede lokale juridische ondersteuning.

Belastingrechtspraak
Vorig jaar is de nieuwe belastingrechtspraak met twee feitelijke instanties in Aruba en de BES geïntroduceerd. Vanaf 2016 is dat ook in Curaçao en Sint Maarten het geval. Dit brengt een nieuwe werkwijze en centralisatie met zich. Een deel van het werk dat voorheen gecentraliseerd was op Curaçao is naar Aruba overgeheveld. De vestigingen in de andere landen blijven fungeren als de zogenaamde ‘front office’ en er worden in alle vestigingen zittingen voor de behandeling van belastingzaken gehouden. Per 1 augustus 2015 is een vaste belastingrechter in eerste aanleg begonnen. Vanaf dat moment zijn er met meer regelmaat zittingen gehouden en worden belastingzaken sneller behandeld. Ook de kwaliteit van de belastingrechtspraak is bij het Hof gewaarborgd door een samenwerking aan te gaan met belastingraadsheren uit Nederlandse gerechtshoven.

Caribisering
Het Hof vindt dat de komende jaren bijstand van rechters uit Nederland wenselijk blijft, maar dat er een goede balans moet komen met het aantal lokale rechters. Daarom wordt intensief geworven en opgeleid, waarbij ook jonge juristen worden aangetrokken voor de juridische ondersteuning.

Zaaksaantallen
De instroom van zaken is hoger dan het jaar daarvoor, 36.188 in 2015 ten opzichte van 34.953 in 2014. De toename is grotendeels toe te schrijven aan het rechtsgebied strafrecht, in het bijzonder de zaakscategorie overtredingen. De instroom van de overtredingszaken is op bijna alle vestigingen hoger dan het jaar daarvoor, namelijk 18.667 in 2015 en 16.433 in het jaar daarvoor.

Er kan worden geconstateerd dat er fluctuaties zijn in de aantallen instroom van zaken naar zaakscategorie en tussen de vestigingen. Er zijn daarvoor geen bijzondere oorzaken aan te wijzen en de veranderingen zijn ook moeilijk te voorspellen. Informatie-uitwisseling met de ketenpartners is vereist, zodat de capaciteit van de rechtspraak beter kan worden gepland.

De grote en bewerkelijke zaken, waaronder met name strafzaken, vergen in tijd en capaciteit veel van de Gerechten en het Hof. Het heeft tot enige achterstand en werkvoorraden in sommige rechtsgebieden geleid. Het verschilt per vestiging en met onderlinge bijstand worden de doorlooptijden van zaken zo mogelijk verkort.

Financiën
Het Hof heeft over 2015 een positief resultaat behaald. Dit resultaat wordt voor het overgrote deel veroorzaakt door de lagere personeelskosten bij alle vestigingen. Deze kosten zijn lager omdat niet alle vacatures konden worden opgevuld en door lagere pensioenkosten als gevolg van de wijzigingen in de pensioenregeling, uitgevoerd door het Algemene Pensioenfonds Curaçao (APC).
Desondanks blijft de financiële basis van het Hof een zorg omdat de landen hun financiële verplichtingen ten opzichte van het Hof niet tijdig nakomen. Het Hof is kostenbewust en werkt aan efficiëncy in combinatie met betere dienstverlening.