Gezag over kind (Aruba)

Een minderjarig kind mag sommige beslissingen niet zelf nemen. Daarom staat het kind onder gezag, bijvoorbeeld van één of beide ouders. Vaak krijgen ouders het gezag automatisch, maar soms moet u het gezag aanvragen via een procedure bij het gerecht of via een aanvraag tot aantekening van het gezag in het gezagsregister. De procedures vallen onder het burgerlijk recht (civiel recht).

Wat is gezag?

Als u gezag heeft over een kind bent u verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van het kind. U heeft dan een onderhoudsplicht, waardoor u de kosten voor verzorging en opvoeding (tot 18 jaar) en de kosten van levensonderhoud en studie moet betalen (vanaf 18 tot 21 jaar). Ook beheert u het geld van de minderjarige. U bent zijn/haar wettelijke vertegenwoordiger.

Gezag over het kind kan op 2 manieren geregeld zijn:

persoon heeft het gezag (eenhoofdig gezag), of
personen hebben het gezag (gezamenlijk gezag)

Bent u ouder voor de wet (juridisch ouder)?

Heeft u volgens de wet al automatisch gezag? Of is het nodig om gezag te verzoeken? Voordat u op deze vraag antwoord kunt geven, gaat u eerst na of u juridisch ouder bent. Daar hoeft u hoeft niet per se de biologische ouder voor te zijn. Ga hieronder na of u volgens de wet vader of moeder – en dus juridisch ouder- bent.

Bent u de moeder?

Volgens de wet is de moeder van een kind:

de vrouw uit wie het kind geboren is
de vrouw die het kind heeft geadopteerd

Bent u de vader?

Volgens de wet is de vader van het kind:

de man die met de moeder getrouwd is tijdens de geboorte van het kind
de man die het kind heeft geadopteerd
de man ten aanzien van wie ten behoove van het kind brieven van vaderschap zijn verleend
de man die het kind heeft erkend

Automatisch gezamenlijk gezag volgens de wet

In de volgende situaties is er automatisch gezamenlijk gezag volgens de wet.
Bent u met uw partner getrouwd? Dan krijgt u en uw partner automatisch gezamenlijk gezag over kinderen die worden geboren binnen het huwelijk.
Bent u niet getrouwd? Dan staat het kind bij de geboorte alleen onder gezag van de vrouw die bevallen is van het kind (eenhoofdig gezag). U krijgt alsnog gezamenlijk gezag als u en uw partner een huwelijk aangaan.
Bent u ouders door adoptie? Dan heeft u automatisch gezamenlijk het gezag.

Gezamenlijk gezag aanvragen

Ben u niet getrouwd en bent u de andere juridische ouder van het kind? En willen u en de moeder samen gezag uitoefenen? U kunt samen met de moeder gezamenlijk gezag regelen. U kunt in het gezagsregister laten aantekenen dat u het ouderlijk gezag gezamenlijk wilt uitoefenen. U kunt een aanvraag indienen bij het gerecht.

De procedure

1. Kind erkennen
Eerst moet de vader het kind erkennen. Erkenning is een van de manieren om juridisch ouder te worden.

2. Voorwaarden voor aanvragen gezamenlijk gezag
De aanvraag voor gezamenlijk gezag wordt pas goedgekeurd als is voldaan aan de volgende voorwaarden:

de ouders doen samen de aanvraag
de moeder is meerderjarig of meerderjarig verklaard
de andere ouder is meerderjarig
degene die het gezag over het kind wil verkrijgen moet juridisch ouder van het kind zijn
de ouders zijn niet met elkaar gehuwd noch zijn met elkaar gehuwd geweest
de ouders hebben niet eerder gezamenlijk het gezag uitgeoefend over dit kind
de ouders zijn geen van beiden onder curatele gesteld
geen van beide ouders lijdt aan een ernstige geestelijke stoornis waardoor hij of zij het gezag niet uit zou kunnen oefenen
het gezag van (een van) de ouders is niet beëindigd (door een ontheffing of een ontzetting)
er is geen derde persoon met het gezag belast (voogd)
de gewone verblijfplaats van het kind is in Aruba

Wie zijn ouders?
Met ‘ouders’ worden de juridische ouders bedoeld. Dit hoeven niet perse de biologische ouders van een kind te zijn.

3. Gezamenlijk gezag aanvragen

U kunt uw aanvraag tot gezamenlijk schriftelijk indienen bij de balie van het gerecht. U hebt de volgende documenten nodig:

Een origineel afschrift of uittreksel van de geboorteakte met daarop de latere vermelding van de erkenning van het kind, gewaarmerkt en niet ouder dan 3 maanden.
Kopieën van de geldige identiteitsbewijzen van beide ouders.
Uittreksels bevolkingsregister van beide ouders.
Uittreksels bevolkingsregister kind(eren)
Op het verzoek moet een zegel van Afl. 8,- komen
Bij de indiening van het verzoek moet Afl. 50,- worden betaald voor de griffierverklaring

4. Bevestiging of afwijzing gezamenlijk gezag

Nadat u samen het gezamenlijk gezag heeft aangevraagd en u voldoet aan alle voorwaarden, krijgt u binnen 2 weken een verklaring uit het Gezagsregister. Vanaf dat moment oefent u samen het gezag over uw kind uit.

De griffier beslist over de aantekening in het Gezagsregister. Als de griffier meent dat u niet aan alle voorwaarden voldoet, zal hij de aantekening in het Gezagsregister niet maken. Hij vertelt u waarom hij de aantekening weigert. In 1 geval is beroep mogelijk bij de rechter, namelijk als de griffier weigert de aantekening te maken omdat hij meent dat 1 of beide ouders lijden aan een geestelijke stoornis. De rechter beslist in zo’n geval of de aantekening alsnog moet plaatsvinden.

Wilt u als vader gezamenlijk gezag maar is de moeder het hier niet mee eens? Dan kunt u het verzoek niet indienen. Wel kunt u nog naar de rechter om te vragen het gezamenlijk gezag toe te kennen.

Voorbeelden

Gezag na echtscheiding

Heeft u samen met uw partner gezamenlijk gezag over de kinderen? Als u en uw partner scheiden houdt u het gezamenlijk gezag. Als u dit niet wilt, kunt u aan de rechter vragen het gezag aan 1 ouder toe te kennen. De rechter staat dit alleen toe als dit in het belang van het kind is. De rechter bepaalt welke ouder het gezag krijgt (eenhoofdig gezag). Als een kind ouder is dan 12, dan vraagt de rechter naar de mening van het kind.

Als de moeder/vader minderjarig is

Over het algemeen krijgt u als biologische moeder bij de geboorte automatisch gezag over uw kind. Dit is niet het geval als u minderjarig bent, onder curatele bent gesteld of als er sprake is van een langdurige geestelijke stoornis die het onmogelijk maakt het gezag uit te oefenen.

Om gezag uit te oefenen over uw kind moet u in principe 18 jaar of ouder zijn. Bent u een moeder van 16 of 17 jaar, dan kunt u de rechter vragen een meerderjarigheidsverklaring uit te spreken. Hij doet dit als het in belang is van moeder en kind. Bent u als moeder jonger dan 16 jaar, dan stelt de rechter een voogd aan. Een minderjarige vader kan geen meerderjarigheidsverklaring aanvragen. Hij kan wel het kind erkennen.

Gezag na overlijden ouders

Als u met de andere ouder gezamenlijk gezag heeft, en 1 van u overlijdt, dan krijgt de overlevende ouder alleen het gezag.
Heeft u als ouder alleen het gezag? En is er wel een andere ouder? Als u overlijdt, bepaalt de rechter of de andere ouder of iemand anders het gezag krijgt. Denk bij iemand anders aan bijvoorbeeld uw ouders of partner (niet-ouder) als u deze heeft.
Overlijden u en de andere ouder, dan bepaalt de rechter wie de voogd (niet-ouder met gezag) van het kind wordt. Als in uw testament staat wie er voogd moet worden, dan begint de voogdij op het tijdstip waarop hij zich na het overlijden van deze ouder bereid verklaart de voogdij te aanvaarden.